In zijn tweede Waerbeke-column bespreekt emeritus hoogleraar Danny Wildemeersch hoe in een steeds luidruchtiger wordende maatschappij, individuele mensen en bewegingen, zoals Waerbeke, de waarde van stilte onder de aandacht brengen. De herontdekking van de stilte is een teken van het verlangen naar een (samen)leven waar zachte waarden zoals rust, onthaasting, meditatie en duurzaamheid erkenning krijgen. De beleving van stilte opent mogelijkheden van bezinning, van natuurbeleving, van poëzie en kunst, van wetenschap en ook van therapie en traumaverwerking. Maar we beseffen ook hoe kwetsbaar deze stilte is in een harde wereld van competitie, snelheid, flexibiliteit, natuurvernietiging en commercialisering van de publieke ruimte.

'Zwijgstil' is een uniek festival dat volledig om geluiden en 'de kunst van het luisteren' draait. Zet je oren open en laaf je aan de meest uiteenlopende en verrassende luisteractiviteiten.

Nadat decennialang visuele prikkels de mooiste geluiden overstemden is dit festival in het hart van de hoofstad meer dan welkom. We zitten misschien niet meer met het hele gezin voor de radio genesteld, maar we kunnen onze oren nog wel met een portie luisterlekkers verwennen. Denk maar aan nieuwe formats zoals podcasts, audioguides, soundscapes, luisterboeken, live hoorspelen... Een hele rist aan organisaties zet op 18 en 19 november luisteren, horen, klanken, geluiden, lawaai en oren centraal op verschillende plekken in Brussel.

waar? Brussel | wanneer? 18 & 19 november | meer info? klik hier

Op vrijdagmiddag 28 oktober vond aan de rand van de Kalmthoutse Heide een academische zitting plaats. Dan werd het STeRio-eindrapport voorgesteld. Een toekomst voor een kwaliteitsvolle omgeving, met aandacht voor stilte, rust en ruimte in Vlaanderen is het resultaat van een ruim twee jaar durend traject dat de interdisciplinaire werkgroep Stilte en Rust (STeRio) in opdracht van Vlaams minister Joke Schauvliege realiseerde. Het rapport biedt aanbevelingen voor het duurzaam beheren, ontsluiten en inrichten van stille en rustige plekken. Een handreiking voor iedereen die actief is met het thema of ermee aan de slag wil gaan. De academische zitting gaat door in het kasteeldomein De Markgraaf. Deze feestelijke presentatie was een gemeenschappelijk initiatief van Vlaams minister Joke Schauvliege, de provincie Antwerpen, het Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide, de gemeenten Kalmthout en Essen, de Vlaamse Landmaatschappij en Waerbeke.

> Met kinderen op stap in het Stiltegebied Kalmthoutse Heide: een impressie van Karrewiet.

waar? kasteeldomein De Markgraaf (Kastanjedreef 59, Kalmthout) | wanneer? vrijdag 28 oktober om 14u | meer info? klik hier

Genster*, Trage Wegen vzw en Waerbeke vzw nodigen u graag uit voor een stille wandeling rondom De Pastory, een burgerinitiatief dat een tijdelijke invulling geeft aan de oude pastorie dichtbij het oud Begijnhof in Sint-Amandsberg. We worden voortdurend omringd door geluid. Dat ervaren we des te meer wanneer we wandelen in stilte en de oren spitst voor de geluiden van de stad. Met een gids volgen we een zorgvuldig uitgekozen parcours in de Dampoortwijk. Na de stille wandeling komen we samen in het salon van De Pastory en kijken we naar de documentaire In Pursuit of Silence (‘Op zoek naar stilte’), een trip langs de afgelegen Amerikaanse wildernis, Japanse zenkloosters en hedendaagse grootsteden. Een totaalervaring die u voorgoed anders doet luisteren! We kunnen nog napraten bij een glaasje. Voor meer info over de docu klik hier.

Een activiteit van Waerbeke vzw, Genster, Ciné Canape en Trage Wegen in de aanloop van de Waerbeke Conferentie 2016 over stilte & stedelijkheid (Gent, 26 oktober) en Dag van de stilte (30 oktober).

Waar: De Pastory, Louis Schuermanstraat 1, 9040 Sint-Amandsberg (aan het Heilig Hartplein)
Wanneer: zaterdag 15 oktober
Aanvang: 19:00 uur
Bijdrage: €8,-

*Genster staat voor het open platform ‘Gent – stilte en rust’.

Stilte in de stad, hoe doen we dat? Dit thema leeft, ook in Gent, een bruisende stad met tegelijk veel aandacht voor leefkwaliteit. Daarom organiseert de sociaal-culturele beweging Waerbeke haar conferentie dit jaar op woensdag 26 oktober in Gent.

Vanuit de samenleving groeit de vraag naar rustpunten, mogelijkheden om op verhaal te komen, te reflecteren en het open gesprek aan te gaan. Overal in Vlaanderen en Brussel ontstaan initiatieven om stilte, rust en ruimte nadrukkelijker een plaats te geven.

Op de Waerbeke Conferentie 2016 komen dit jaar de deelnemers zelf hierover aan het woord. In de vorm van een ‘open space’ kan iedereen eigen onderwerpen aandragen en wordt er samen gezocht naar draagvlak, met respect en aandacht voor een diversiteit aan stemmen.

Voor alle informatie over de conferentie kunt u terecht op www.waerbekeconferentie.be. Inschrijven kan op www.waerbeke.be.

Na een geslaagde première dit voorjaar in Borgloon nu ook een voorstelling in Damme! Laat je op zondag 11 september (Open Monumentendag) onderdompelen in een heerlijk klankbad in en rond de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Damme. In Listening between the Sounds zijn rust en stilte minstens even belangrijk als klank en ritme. Het programma bevat zowel oude als nieuwere muziek: de glooiende lijnen en rustgevende harmonieën uit de polyfonie van de renaissance worden gecombineerd met meer recente muziek van componisten als Arvo Pärt, die op zoek gaan naar verstilling. Soetkin Baptist componeerde speciaal voor dit project een verrassende ‘soundscape’.

Listening between the Sounds op zondag 11 september is een coproductie van de stad Damme en Waerbeke en wordt ondersteund door stiltehoeve Metanoia, vocaal ensemble Florilegium, Koor&Stem en Vormingplus Brugge. Klik hier voor meer info.

We worden voortdurend – al dan niet vrijwillig – omringd door geluid. Stilte wordt meer en meer een zeldzaam goed of zelfs iets uit vervlogen tijden. Maar bestaat pure stilte? Waarom gaan we ernaar op zoek? Of omgekeerd, waarom lopen we er net van weg? In een trip rond de wereld verkent de Amerikaanse documentairemaker Patrick Shen de geheime aard van stilte – van de stilte in de afgelegen Amerikaanse wildernis over Japanse zenkloosters naar de hallucinante afwezigheid van stilte in hedendaagse grootsteden, waar geluidshinder ongezond wordt en agressie en stress veroorzaakt. Er is immers geen enkel aspect van het menselijke bestaan waar geluid en stilte géén invloed op hebben.

In Pursuit of Silence is een cinematografische luisterervaring, paradoxaal genoeg een verrassend muzikale film die je oren doet spitsen en je de tijd geeft om stil te staan bij stilte. Binnenkort te zien op Zomerfilms te Leuven.

datum: zaterdag 23 juli
start vertoning: 22u
locatie: Keizersberg (Leuven)

In zijn eerste Waerbeke-column vergelijkt cultuurfilosoof en journalist Marc Colpaert vreemde of voorbije culturen met landschappen: bevolkt, beweeglijk, vaak luidruchtig – maar met hier en daar een stille oase van filosofie. Communicatie over de eeuwen heen, tussen divergerende culturen en benaderingen verloopt vruchtbaar via de stille kanalen van de beschouwing en de reflectie. Al wandelend met Tschuang-tse en Meister Eckhart worden schijnbare tegenstellingen overbrugd in een tijdloze dialoog.

Ingrijpende maatschappelijke veranderingen zijn voor velen een bron van onzekerheid en leiden tot angst voor het verlies van identiteit en zeggenschap over de eigen leefomgeving. Eric Lancksweerdt beschrijft in zijn nieuwe column vernieuwende vormen van gesprek die, gedragen door stilte en rust, deze terechte zorgen ter sprake kunnen brengen. Cirkelgesprekken nodigen uit tot respectvol luisteren en tot het herkennen van diepgaande verbondenheid.

De zomermaanden komen eraan. Voor een groeiende groep de periode bij uitstek om even ‘af te haken’ door bijvoorbeeld deel te nemen aan een retraite. In de zentraditie wordt zo’n retraite aangeduid met het woord sesshin. Wat is in het Japans de betekenis van sesshin? En wat is de rol van stilte tijdens deze periode van beoefening? Dick Verstegen gaat in zijn nieuwe column op onderzoek en komt uit op ‘in het hart geraakt worden door je leven te aanvaarden zoals het is’. Laat de zomer maar komen!