Matthijs Schouten is bioloog, ecoloog en filosoof, in dienst van Staatsbosbeheer (NL) en buitengewoon hoogleraar ecologie en filosofie van het natuurherstel aan de Universiteit Wageningen.
Wij hebben geen prairies
Om ‘s avonds een grote zon te halveren -
Overal wijkt het oog voor
Opdringende horizon.
Wordt het gelokt in het cyclopenoog
Van een bergmeer. Ons onomheinde land
Is veen dat blijft vastkoeken
Tussen de vizieren van de zon. (1)
De jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw worden wel eens beschreven als een tijd van ecologisch reveil. Het begon met het boek Silent Spring van de Amerikaanse biologe Rachel Carson. Het verscheen in 1962 en het sloeg in als een bom. Carson beschreef de ecologische schade die is opgetreden doordat pesticiden in de voedselkringloop terecht zijn gekomen en ze toonde aan dat de menselijke invloed op het milieu kan reiken over grote afstand en tot in de verre toekomst. Door Silent Spring leerden we zien hoe kwetsbaar ecosystemen zijn en hoe ver de arm van de mens zich uitstrekt. Al snel verscheen er een stroom aan publicaties die de aandacht richtten op zaken als uitlaatgassen, olievervuiling en giftig afval; en in 1972 bracht de Club van Rome het gezaghebbende rapport Grenzen aan de groei uit. Daarin werd gewezen op de eindigheid van natuurlijke hulpbronnen. Vanaf die tijd werd de term ‘ecologische crisis’ gangbaar. De verhouding van de mens tot de natuur werd een belangrijk thema in het maatschappelijk debat.
