Welke rol speelt aandacht in de situatie waarin we als mens aan het begin van de 21ste eeuw zijn terechtgekomen? Onze aandacht lijkt gekaapt door een mens- en wereldbeeld dat zijn vitale verbinding met de echte wereld heeft verloren. De exponentiële groei en versnelling sinds het begin van de industriële revolutie heeft ons ver verwijderd van wat eeuwenlang natuurlijk was en is er zelfs in geslaagd een robuust planetair evenwicht te verstoren. Het is de hoogste tijd om weerbaar tegen de stroom in te gaan en onze aandacht te herbronnen. Vanuit stilte zijn we in staat nieuwe keuzes te maken en weerstand te bieden tegen de vele vormen van afleiding en het dominante verhaal van onbeperkte groei. De Waerbeke Conferentie heeft dit jaar als thema: WEERWERK, naar een eocogie van de aandacht. Onze jaarlijkse trefdag wil kennis, inspiratie en verbinding bieden aan iedereen die wil meewerken aan een leefbare toekomst voor mens en planeet.

Wanneer & waar: zaterdag 7 oktober in CC De Warande in Turnhout.

Programma & inschrijven? klik hier

Goed nieuws: de volledig herziene en uitgebreide uitgave van Joanna Macy & Chris Johnstone’s boek Actieve hoop is een feit! Dit onverminderd actuele boek laat zien hoe we te midden van een planetaire noodsituatie moed, kracht en creativiteit kunnen verzamelen om met deze crisis om te gaan. De auteurs presenteren een praktische methode waarmee we ons kunnen bevrijden van machteloosheid en een actieve rol kunnen spelen in de ‘Grote Ommekeer’: de transitie van een industriële groeimaatschappij naar een leven-ondersteunende samenleving.

Boek bestellen? klik hier

"Stilzwijgen is luisteren, oplettend bij de wereld zijn, wachten op iets betekenisvols. Ik koester de gedeelde stilte tijdens een dans- of theatervoorstelling, die de verduisterde zaal versterkt tot een nachtelijk aandoende sereniteit. Ze creëert een collectieve aandacht die de eigen concentratie intensifieert. Het blijft een bijzonder soort LAT-relatie: listening apart together. Je voelt dan meer je ‘allenigheid’, het teruggeworpen zijn op je individuele vermogens om te observeren, te interpreteren, te evalueren."

— Rudi Laermans, in rekto:verso, 12 mei 2023

Waerbeke Nieuwsbrief Mei 2023 helemaal lezen: klik hier.

Zopas publiceerde de Vlaamse overheid haar Ontwerpgids Luwte-oases. Deze handreiking brengt ontwerpprincipes in beeld die bijdragen aan de zintuiglijke ervaring en ruimtelijke beleving van luwte-oases. Ook gezondheidsvraagstukken, onthardingskansen, groenbeleving, biodiversiteit en sociale inclusie spelen hierin mee. De focus ligt dus op integrerende maatregelen, die een antwoord bieden op verschillende kernkwaliteiten voor de leefomgeving. De ontwerpgids biedt heel wat inspiratie en aanmoediging voor lokale besturen en andere sleutelfiguren die met luwte-oases aan de slag willen gaan. Op dinsdag 30 mei van 12.30 tot 13.30 vindt een lunchwebinar plaats met toelichting door de auteurs. Je komt er meer te weten over de screening en selectie van luwte-oases via een 5-stappenplan en er worden verschillende ontwerpstrategieën uit de doeken gedaan.

Wil je deelnemen aan het webinar? klik hier

“De vraag moet zijn of het individu een toegenomen horizontaal en verticaal inzicht ervaart, het leven steeds zinvoller vindt naarmate hij ouder wordt, zich steeds beter in staat voelt om als burger maatschappelijk actief te zijn, en zich nieuwsgierig en gemotiveerd voelt om zijn kringen van verbondenheid uit te breiden, in plaats van zich uit kringen terug te trekken om zich comfortabel en veilig te voelen. Als iemand in de loop der jaren een gebrek aan existentiële diepgang en zin ervaart, zich niet begrepen, gerespecteerd en vertrouwd voelt onder zijn gelijken, of worstelt met burn-out of angst, kan het de moeite waard zijn na te gaan of in dit geval onvoldoende Bildung het probleem is.”

— Lene Rachel Andersen, auteur van Bildung, keep growing (2020)

Waerbeke Nieuwsbrief Februari 2023 helemaal lezen: klik hier.

Al vele jaren pleit Waerbeke voor een ruimer aanbod van stiltefaciliteiten in de openbare ruimte, zoals stiltegebieden, luwte-oases, stille ruimtes... Ook stiltewagons op onze spoorwegen horen in deze rij. Het gaat om treincoupés die bestemd zijn voor reizigers die stilte willen, bijvoorbeeld om te lezen of te werken. Bij onze noorderburen zijn stiltecoupés al lang een vast onderdeel van het spooraanbod. Recent maakte nu ook onze NMBS bekend werk te maken van de introductie van stiltecoupés onder de vorm van een testproject. Hopelijk mag dit nieuwe initiatief ook bij ons op veel bijval rekenen!

Bericht NMBS: klik hier. Voor het volledige krantenbericht: klik hier. Tien jaar geleden al (!) kon je dit pleidooi van prof. Marc Hooghe (KULeuven) lezen.

Wat heeft stilte met 'concentratiecrisis' te maken? Een hele nieuwsbrief gewijd aan de 'kolonisatie van onze aandacht'.

"Er zijn bepaalde hulpbronnen die wij gemeenschappelijk hebben, zoals de lucht die we inademen en het water dat we drinken. We beschouwen die als vanzelfsprekend. Maar doordat deze bronnen zo wijdverbreid beschikbaar zijn, maken ze wel alles wat we doen mogelijk. Voor mij is stilte ook zo'n soort hulpbron. Net zoals zuivere lucht ademhaling mogelijk maakt, maakt stilte, in bredere zin, gedachten mogelijk. De beschikbaarheid van stilte levert zonder meer een bijdrage aan creativiteit en innovatie."

— uit: Matthew B. Crawford, De wereld buiten je hoofd, een filosofie van de aandacht, 2015

Waerbeke Nieuwsbrief helemaal lezen: klik hier.

 "Denk aan wie onophoudelijk bezig zijn vanuit een diep gevoel van onzekerheid en eenzaamheid of vanuit de behoefte aan erkenning of persoonlijk gewin; zij zijn de slaaf van hun passies. Hun ‘activiteit’ is in feite ‘passiviteit’, want zij drijven niet zelf, maar worden gedreven. Zo iemand leidt niet, hij lijdt. Anderzijds, wie in stilte contempleert met slechts als doel zichzelf en zijn verbondenheid met al wat is te ervaren, wordt doorgaans bestempeld als ‘passief’ – hij ‘doet’ toch immers niets! Toch is juist deze geconcentreerde meditatie een hoge vorm van activiteit, een werkzaamheid van de ziel die slechts mogelijk is op basis van innerlijke vrijheid en onafhankelijkheid.

— uit: Erich Fromm, Liefhebben - een kunst, een kunde, 1962

Waerbeke Nieuwsbrief helemaal lezen: klik hier.

Twee decennia geleden was het pilootproject Dender-Mark het eerste stiltegebied in Vlaanderen. Vandaag geniet het internationale erkenning als het derde 'Urban Quiet Park' in Europa. Intussen telt Vlaanderen tien erkende stiltegebieden en zet de Vlaamse overheid bijkomend in op luwte-oases in drukke omgevingen. Daarmee hoopt ze tegemoet te komen aan de toenemende behoefte aan stilte, rust en groen, vooral nu steeds meer wandelaars en fietsers de natuur intrekken op zoek naar dat ene schaars geworden goed: stilte. Freelance journaliste Colette Demil gidst u door het stiltelandschap.

lees hier het volledige artikel

 "Ik droom van een wereld waar we met de natuur samenleven en haar niet meer vernietigen. Waar de mens integraal onderdeel is van de natuur en zich als liefdevolle rentmeester ziet voor een nieuwe, rijke natuur waarmee hij in harmonie leeft. Waar we het lawaai niet meer moeten ontvluchten om weldadige stilte te vinden, waar stilte de natuurlijke staat is. Een wereld waar het heil van de planeet kan samengaan met een economie van het goede leven, waarin ons materieel niets ontbreekt. Waarin we ons niet blindstaren op de schitterende aspecten van nieuwe technologieën maar ook tijdig oog krijgen voor hun schaduwkanten."

— uit: Jan Bossuyt, Liefde, mijn ontdekkingstocht, september 2022

Waerbeke Nieuwsbrief helemaal lezen: klik hier.